ROC de Gieterij
Op het voormalige Stork-terrein, tussen het station en de tuindorpen van Hengelo, is een karakteristiek stuk Twente opnieuw tot leven gebracht. Hier werd een ROC gevestigd dat niet alleen antwoord geeft op de vraag naar modern en schaalbaar beroepsonderwijs, maar ook een nieuw hoofdstuk toevoegt aan het industriële verhaal van de stad.
De opgave was tweeledig: hoe creëer je een inspirerende leeromgeving voor duizenden studenten, én geef je een ruw industrieel monument een duurzame toekomst?
een fabriek als hart van de school
De oude ijzergieterij van Stork vormt het kloppend hart van het ROC. Deze monumentale hal die 160 meter lang, 20 meter hoog is, is niet gesloopt, maar herontdekt. Door haar robuuste schoonheid en maatvoering is ze als vanzelfsprekend het centrale plein geworden: een royale, overdekte ruimte waar je binnenkomt, waar mensen samenkomen en waar onderwijs en stad elkaar raken.
De herbestemming is met grote zorg uitgevoerd. Originele stalen kolommen, hijsbalken en zelfs verflagen zijn zichtbaar gelaten. Niet als nostalgisch decor, maar als structureel en visueel fundament van het ontwerp. De gieterij werd niet 'gerenoveerd' in de traditionele zin, maar opnieuw geactiveerd: als verbindende ruimte, als sociale drager, als een architectonische herinnering die nu dienstdoet als ontmoetingsplek.
Binnen de hal zijn lichte volumes geplaatst, transparant en ingetogen, die niet concurreren met de industriële schaal, maar deze juist benadrukken. Ze huisvesten onder meer ontvangstruimtes, pauzezones en informele studieplekken, zonder de grote ruimte te breken.
heldere structuur, maximale flexibiliteit
Aan weerszijden van de hal zijn twee bouwvolumes gerealiseerd die het onderwijsprogramma huisvesten. De zuidvleugel sluit qua maat en schaal aan op het Tuindorp en is vormgegeven als een kamstructuur met patio’s, tuinen en een zachter, meer alledaags karakter. De noordvleugel is robuuster en huisvest praktijkonderwijs zoals techniek en motorvoertuigen.
De hele opzet is gestoeld op een open, kolomvrije structuur die flexibel indeelbare vloervelden mogelijk maakt. Verschillende onderwijsvormen, van instructielokalen tot open leeromgevingen kunnen met lichte ingrepen worden gerealiseerd. De indeling volgt de behoefte van de gebruikers, niet andersom.
Door de routing via het centrale plein ontstaat vanzelf een helder en sociaal georiënteerd systeem. Grote glasvlakken dragen bij aan overzicht, veiligheid en onderlinge zichtlijnen.
een school voor iedereen
Het ROC van Twente is gebouwd naar het model van het Amerikaanse ‘Community College’. Dat betekent: geen gesloten onderwijsbunker, maar een publieke plek waar onderwijs, zorg, bedrijvigheid en ontmoeting samenkomen. Naast lesruimtes zijn er sportfaciliteiten, een kinderdagverblijf, een uitzendbureau, een congrescentrum, horeca en commerciële voorzieningen. Het gebouw is tot in de avonduren open en ontvangt bewoners van de stad net zo vanzelfsprekend als studenten.
Die openheid is niet alleen fysiek, maar ook maatschappelijk. De herbestemde gieterij is niet zomaar behouden omwille van het beeld; ze vertelt het verhaal van vakmanschap, techniek en collectieve identiteit. Precies datgene wat het beroepsonderwijs in essentie ook doet.
een gebouw met betekenis
De herontwikkeling van het ROC van Twente laat zien hoe hergebruik en nieuwbouw elkaar kunnen versterken. De industriële ziel van de gieterij blijft voelbaar, maar tegelijk is deze getransformeerd tot een ruimte vol daglicht, activiteit en nieuwe betekenis. Door de keuze voor adaptief hergebruik en een toekomstbestendige onderwijstypologie is een school ontstaan die past in haar omgeving; fysiek, sociaal én historisch.
